Temel kariyer seçenekleri, bireyin aldığı eğitim dalına, yeteneklerine ve ilgi alanlarına bağlı olarak değişebilir. Kamu sektörü, özel sektör, akademik alan, STK'lar ve girişimcilik sektörü kariyer seçeneklerinin temel unsurlarıdır. Bu yazıda bu kariyer seçeneklerine dair aklınızdaki soruları cevaplandırabilirsiniz.
Kamu sektörü, kamu hizmetlerinin sağlanması için bireylerin istihdam edilmesini sağlayan bir sektördür. Kamu sektörünün alanları ülkeden ülkeye değişse de genel olarak eğitim, sağlık, ulaştırma, emniyet ve bürokrasi alanlarına istihdam sağlamaktadır. Türkiye şartlarında kamu sektörüne alımlar için yeterlilik sınavları yapılmaktadır. Bu sınavlar A grubu ve B grubu olmak üzere ayrılır:
A Grubu Kadrolar
A grubu kadrolar, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’ndan başvurulacak kurum için belirlenmiş asgari puan almış adayların yine kurum tarafından yapılan sözlü ve yazılı sınavlarında başarı gösterenler arasından asıl unvana atanması ile açılan kadrolardır. Tüm fakülte mezunlarından memur alımı yapılmaktadır. Çeşitli bakanlıklara ve müdürlüklere müfettiş/müfettiş yardımcısı, uzman/uzman yardımcısı vb. unvanlarla atama yapılmaktadır.
Ayrıca A grubu kadrolarına atanmak isteyen adayların Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı’na girerek en az başvurulacak kurumun belirlediği taban puan şartını sağlamaları gerekmektedir.
Bu aşamadan sonra alınan KPSS ve YDS puanlarıyla başvuru yapılacak kurum ya da kurumların ilanlarının takip edilmesi gerekmektedir.
B Grubu Kadrolar
B grubu kadrolar, tüm öğrencilerin katılabileceği KPSS sınavı sonrasında ÖSYM tarafından tahsis edilen kontenjanlardır. B grubunun meslek imkanları arasında mühendis, avukat, teknisyen, psikolog, memur ve bilgisayar öğretmeni gibi meslekler yer alır. Sıralamalar KPSS'nin genel yetenekler-genel kültür bölümünden alınan puanlarla değerlenmektedir.
Özel sektör çok çeşitli iş fırsatları sunan dinamik bir sektördür. Birçok farklı sektördeki özel şirketler çeşitli kariyer fırsatları sunmaktadır. Planlamadan pazarlamaya, finanstan bilgi teknolojilerine kadar pek çok alanda uzmanlık gerektiren işler vardır.
Kariyer süreci genellikle birkaç temel aşamadan oluşur. İlk olarak, uygun eğitim ve deneyim elde etmek önemlidir. Daha sonra iş arama süreci başlar. Bu aşamada CV oluşturulur, iş ilanlarına başvurulur, mülakatlara katılım sağlanır ve görüşmeler yapılır. İş görüşmelerinde iletişim becerileri, problem çözme becerileri ve uyum yeteneği ön plandadır.
Daha detaylı bilgi ve sürece dair diğer sorularınız için Mülakatta Dikkat Edilmesi Gerekenler adlı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Akademik personel, genellikle üniversitelerde görev yapan ve eğitim süreçlerini yöneten ve güncelleyen, araştırma faaliyetlerinde bulunan, tez danışmanlığı yapan uzmanlardan oluşan bir gruptur. Bu kişiler, Profesör, Doçent, Öğretim Görevlisi gibi çeşitli akademik kademelerde yer alabilir, Akademik personelin görevleri, kademelerine göre değişiklik göstermekle birlikte, ortak amaçları araştırma, öğretim ve idari sorumlulukları etkili bir şekilde yerine getirmektir. Bu çerçevede, uzmanlık alanlarında öğrencilere eğitim vermek, etkileşimli eğitim ortamları oluşturmak, öğretim materyallerini güncel tutmak, öğrencilerin gelişimini değerlendirmek gibi görevleri bulunmaktadır.
Akademik personel olabilmek için öncelikle lisans derecesi almak, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı'na (ALES) girmek ve ilgili sınav not ortalamasını sağlamak gerekmektedir. Ayrıca, Yabancı Dil Sınavı'na (YDS) girmek ve başarılı olmak, yazılı ve sözlü mülakatlara katılmak gerekir. Kariyerlerinde yükselmek isteyen akademisyenler, ilgili mevzuatta belirtilen akademik yeterlilik şartlarını karşılamalıdırlar.
Akademik kariyere adım atmak isteyenler için üniversite yıllarında odaklanılması gereken bazı temel adımlar vardır. İlk olarak, akademik başarıya ulaşmak için yüksek bir akademik performansı öncelemek ve sürdürmek önemlidir. İkinci olarak, yabancı dil becerilerini geliştirmek de önemli bir adımdır. Akademik literatürden beslenmek için iyi derecede İngilizce bilmek şarttır. Yabancı dil sınavlarını geçmek veya geçerli sertifikalar almak, dil bilgisini resmileştirmek ve gelecekteki araştırmalarda daha etkili olmak açısından faydalıdır.
Süreç hakkında daha detaylı bilgi almak için Lisansüstü Başvuru Süreçleri adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Günümüzde, bireyler sadece kendi kariyerlerine odaklanmakla kalmayıp, toplumlarına da değer katma arzusu taşımaktadır. Bu noktada, Sivil Toplum Kuruluşları (STK'lar) kariyer yapmak isteyenler için oldukça çekici birer seçenek haline gelmiştir.
STK'lar, çeşitli toplumsal sorunlara çözüm üreten, sosyal adaleti sağlamaya çalışan ve genellikle gönüllülük esasına dayalı çalışan organizasyonlardır. Bu kuruluşlarda kariyer yapmak, sadece bireysel başarıyı değil, aynı zamanda topluma katkı sağlama fırsatını da beraberinde getirir.
STK'larda kariyer yaparken, problem çözme, iletişim, ekip çalışması gibi becerilerin geliştirilmesi de kaçınılmazdır. Bu organizasyonlarda görev almak, sadece bireysel kariyerinizi değil, aynı zamanda toplumsal dönüşüm destekleme şansını da size sunar.
Girişimcilik, birçok kişi için heyecan verici bir kariyer yoludur. Kendi işinizi kurmak ve yönetmek, sadece maddi kazanç elde etmekle kalmaz, aynı zamanda tutkularınızı takip etme ve kendi hikayenizi yazma fırsatı sunar. Ancak, bu yolculuk, bir fikri hayata geçirmekten çok daha fazlasını içerir.
Girişimcilik, tutkulu olduğunuz bir konuda başarılı olma arzusuyla başlar. İş kurma sürecinde karşılaşabileceğiniz zorluklarla başa çıkabilmek için içsel bir motivasyona ihtiyacınız vardır. Aynı zamanda, geleceğe dair net bir vizyonunuz olmalı ve bu vizyonu gerçekleştirmek için kararlılıkla çalışmalısınız.
Girişimcilik üzerine fikirleriniz varsa Proje Destek Ofisimiz ile irtibata geçebilirsiniz.
Kaynakça
1. kariyer.net, Erişim Linki: (https://www.kariyer.net/pozisyonlar/akademik+personel/nedir)
2. memurlar.net Erişim Linki: (https://www.memurlar.net/haber/36485/a-grubu-ve-b-grubu-kadro-ne-demektir.html)
3. youthall.com Erişim Linki: (https://blog.youthall.com/yeni-nesil-bir-kariyer-hedefi-sivil-toplum-kuruluslarinda-calismak/)